-
1 корып җибәрү
1) завести́2) настро́ить ( радио на длинную волну) -
2 корып төшү
отсо́хнуть, отмере́ть -
3 корып бетерү
достро́ить -
4 корып бетү
иссо́хнуть, вы́сохнуть, зача́хнуть, завя́нуть, увя́нуть -
5 корып кую
-
6 кору
I неперех.1) засыха́ть/засо́хнуть, высыха́ть/вы́сохнуть, иссыха́ть/иссо́хнуть, со́хнуть || засыха́ние, высыха́ниесм. тж. кибүел коры килде: елгалар, күлләр корыды — год был засу́шливым - ре́ки, озёра вы́сохли
җир корый — земля́ со́хнет
2) отсыха́ть/отсо́хнуть, засыха́ть/засо́хнуть, ча́хнуть, зача́хнуть, вя́нуть, завя́нуть, увяда́ть/увя́нуть || засыха́ние, увяда́ние ( о растениях)урман корый — лес ча́хнет
алма ботагы корыган — ве́тка я́блони отсо́хла
үлән корыды — трава́ засо́хла (завя́ла, увя́ла)
3) перен. ссыха́ться/ссо́хнуться,ча́хнуть, зача́хнуть, худе́ть, похуде́ть, исхуда́ть, иссыха́ть/иссо́хнуть ( о человеке)4) перен. отсыха́ть/отсо́хнуть, отнима́ться/отня́ться ( о частях тела)кулым корый — рука́ отсыха́ет (отнима́ется)
телең корысын! — чтоб у тебя́ язы́к отсо́х!
5) перен.; разг. вымира́ть/вы́мереть, исчеза́ть/исче́знуть || вымира́ние (о племени, роде)нәселе белән кору — вы́мереть (исче́знуть) всем ро́дом
6) перен. переводи́ться/перевести́сь, иссяка́ть/исся́кнутьаның барлык байлыгы корыды инде — всё его́ бога́тство уже́ перевело́сь (исся́кло)
•- корып төшү II перех.1) стро́ить, постро́ить, сооружа́ть/сооруди́ть, воздвига́ть/воздви́гнуть, возводи́ть/возвести́ (мост, жилой дом, завод, плотину, электростанцию) || строи́тельство, сооруже́ние2) устра́ивать/устро́ить, устана́вливать/установи́ть, монти́ровать, смонти́ровать || устро́йство, устано́вка, монти́рованиетелефон кору — установи́ть телефо́н
станокны кору — монти́ровать стано́к
3) собира́ть/собра́ть ( из составных частей) || сбо́ркамашинаны кору — собра́ть маши́ну
сепараторны кору — собра́ть сепара́тор
4) заве́шивать/заве́сить, занаве́шивать/занаве́сить || заве́шивание, занаве́шиваниетәрәзәләрне кору — заве́сить о́кна
чаршау кору — заве́сить по́лог (занаве́ску)
5) раски́дывать/раски́нуть, разбива́ть/разби́ть, ста́вить/поста́вить (лагерь, палатку) || разби́вка6) витьоя кору — вить гнездо́
7) расставля́ть/расста́вить ( сети) || расставле́ниетозак кору — расста́вить силки́
8) стро́ить, постро́ить, создава́ть/созда́ть, созида́ть ( новое общество), учрежда́ть/учреди́ть (новый быт, государство, прочную семью) || строи́тельство, созда́ние, созида́ние9) организо́вывать/организова́ть, проводи́ть/провести́, устра́ивать/устро́ить (свадьбу, вечер, игры, банкет) || организа́ция, проведе́ниеәңгәмә кору — провести́ бесе́ду
10) ( мысленно) стро́ить, постро́ить, намеча́ть/наме́тить (план, прогнозы, гипотезы)фараз кору — стро́ить дога́дки
11) стро́ить, постро́ить, осно́вывать/основа́ть (на чём-л.) || построе́ние, основа́ниеәсәрнең сюжетын тарихи вакыйгаларга кору — постро́ить сюже́т произведе́ния на истори́ческих собы́тиях
тәҗрибәне төгәл исәпләүләргә кору — стро́ить о́пыты на то́чных вычисле́ниях
бөтен исәпне хәйләгә кору — осно́вывать все рассчёты на хи́трости
12) перен. стро́ить, постро́ить, устра́ивать/устро́ить, заводи́ть/завести́, плести́ (скандал, сплетни, козни)мәзәк кору — стро́ить шу́тки
интригалар кору — плести́ интри́ги
13) в знач. вспом. гл. в сочет. с некоторыми абстрактными сущ. выполняет функ. глагообразующих суффиксов -лаштыру, -лашу, -лануплан кору / планлаштыру — плани́ровать
гәп кору /гәпләшү — разгова́ривать, бесе́довать
киңәш кору / киңәшләшү — посове́товаться
хыял кору / хыяллану — мечта́ть
•- корып кую III перех.1) заряжа́ть/заряди́ть (пушку, фотоаппарат, огнетушитель, капкан) || заря́дкамылтык кору — заряди́ть винто́вку
2) физ. заряжа́ть/заряди́ть, подзаряжа́ть/подзаряди́ть (батарею, аккумулятор) || заря́дкарадионы кыска дулкынга кору — настро́ить ра́дио на коро́ткую волну́
•- кору тогы
- кору ып алу
- корып җибәрү -
7 җилкән
сущ.па́рус, ветри́ло уст.; поэт.җилкән корып бару — идти́ под па́русом
- җилкәннәрне киерүҗилкән бауларын тарту — брать ри́фы
- җилкәннәрне күтәрү
См. также в других словарях:
сүтү — 1. Кире таркату, бозу, бүсү (чорнап, төреп, бәйләп, ишеп, тегеп, өеп корып ясаган эшләгән нәрсәне) чәч толымын сүтү, төенчек сүтү, киртә сүтү, кибән сүтү. Чорнап, төреп, урап, бәйләп, тегеп, борып куйган һ. б. ш. нәрсәне кире алу кәтүктән җеп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ау — СУНАР – 1. Тоту яки үтерү максаты белән кыргый җәнлекләрне яки кош кортларны эзәрлекләү эше ау мылтыгы 2. Эзәрлекләнә, аулана торган җәнлек яки кош. 3. Җәнлек һәм кошларны тотар өчен корып куела торган тозак. Балык тота торган зур җәтмә 4. күч.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аулау — 1. Берәр җәнлекне, кошны эзәрлекләп, ау корып кулга төшерү, тоту 2. Эзәрлекләү. Эзәрлекләп тозакка төшерү. күч. Хәйлә белән үзенә карату, кулга төшерү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
базарлану — сир. Базар корып җыелып тору … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
демонтаж — Төзеп, корып, көйләп куйган, урынына урнаштырылган нәрсәне кире сүтү, урыныннан алу эше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җибәрү — 1. Билгеле бер урынга берәр йомыш яки максат белән кем. б. озату. Юнәлеш бирү, билгеле бер юнәлеш буенча озату. Нин. б. эшкә билгеләү, шул эшкә озату 2. Китәргә мәҗбүр итү, куу. Билгеле бер яшәү урыныннан, илдән еракка куу, сөрү 3. хат җ. сүз җ.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
зонт — 1. Металл чыбыклар ярдәмендә тукыма кисәген гөмбә формасында корып, кирәкмәгәндә таяк тирәсенә җыйдырып була торган, кояш нуры яки яңгырдан ышыклану җайланмасы 2. Чәчәкләре бер яссылыкта урнашып зонтик формасын алган оешма чәчәк … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
зонтик — 1. Металл чыбыклар ярдәмендә тукыма кисәген гөмбә формасында корып, кирәкмәгәндә таяк тирәсенә җыйдырып була торган, кояш нуры яки яңгырдан ышыклану җайланмасы 2. Чәчәкләре бер яссылыкта урнашып зонтик формасын алган оешма чәчәк … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лагерь — 1. Торак пунктлардан читтә, ачык һавада чатырлар корып, вакытлыча урнашу җире 2. Вакытлыча тора (яши) торган урын 3. Авылдан ерак урындагы көтүлекләрдә терлекләрне ябып тоту өчен җәйге киртә абзар; Утар 4. Әсирләр, тоткыннар яши торган урын 2.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сәрмая — иск. Берәр нәрсәне башлап корып җибәрү өчен билгеләнгән акча, төп капитал. Гомумән акча, байлык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
табын — (ТАБЫНЛЫК) – 1. Бергәләшеп ашау өчен түгәрәкләнеп яки бер өстәл тирәсендә утырышкан кешеләр төркеме. Бергәләшеп ашау 2. Юлда, сәфәрдә һ. б. ш. чакларда бергә, уртак чыгым белән ризыкланырга килешкән кешеләр җыелмасы 3. Кунак, сый мәҗлесе 4. Кунак … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге